Kompetencje (lub umiejętności) twarde i miękkie to często spotykany element ogłoszenia rekrutacyjnego. Jest to konsekwencją obecnych oczekiwań pracodawców, którzy poza doświadczeniem zawodowym i wykształceniem (częściej jego poziomem niż kierunkiem) zwracają uwagę na posiadane przez kandydata kompetencje. Sekcja dotycząca umiejętności powinna zatem być stałym i ważnym elementem CV, z pewnością temat zostanie poruszony także podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Czym są kompetencje miękkie i twarde, jak je wkomponować w Curriculum Vitae i dlaczego są tak ważne? Zapraszamy do lektury artykułu
Kompetencje twarde i miękkie – definicje
Nazywane są różnie – kompetencjami albo umiejętnościami, w CV często mocnymi stronami, atutami – ważne, by wiedzieć, co kryje się pod tymi nazwami i jak je odnieść do naszego doświadczenia i posiadanych zasobów.
W najprostszym ujęciu, kompetencje twarde to przede wszystkim umiejętności mierzalne, których można się nauczyć w toku naszego życia, np. w szkole, na kursach lub w pracy. Są one możliwe do weryfikacji – pracodawca może je sprawdzić na podstawie Twojego doświadczenia, uzyskanych certyfikatów, podczas rozmowy kwalifikacyjnej lub poprzez testy i zadania (np. deklarujesz doskonałą znajomość MS Excel i jednym z etapów rekrutacji będzie test z obsługi tego programu). Umiejętności twarde są często decydujące przy decyzji o zatrudnieniu danego kandydata i bez nich aplikowanie na dane stanowisko bywa niemożliwe – np. jeśli jednym z wymagań w ofercie pracy jest biegła znajomość języka angielskiego, to osoba prezentująca poziom A2-B1 nie będzie brana pod uwagę na etapie selekcji.
W odróżnieniu od umiejętności twardych, umiejętności miękkie (nazywane często interpersonalnymi) nie są mierzalne i nie da się ich zweryfikować w tak łatwy i wystandaryzowany sposób. To oznacza, że pracodawca musi sprawdzić, np. poprzez case study, czy kandydat poradzi sobie na stanowisku, na którym dane kompetencje miękkie są niezbędne. Są one powiązane z naszą osobowością, charakterem i kształtują się w toku życia, w różnych sytuacjach społecznych. Warunkują to, jak się zachowujemy w danych sytuacjach, w jaki sposób wchodzimy w relacje z ludźmi, jak organizujemy swoją pracę itd.
Przykłady umiejętności miękkich i twardych:
Jak wpisać kompetencje do CV i dlaczego warto to zrobić?
Zdecydowana większość kandydatów wpisuje do CV konkretne umiejętności twarde typu obsługa komputera, prawo jazdy itp. Jednak z kompetencjami miękkimi bywa różnie – czasem są włączone do tej samej sekcji, co umiejętności twarde, ale równie często są w ogóle pomijane przez kandydatów. Warto być świadomym tego, że ujęcie w CV kompetencji miękkich daje przewagę nad osobami, które tego nie zrobią. Pracodawcy coraz częściej przykładają wagę do określonych umiejętności interpersonalnych kandydata i już na etapie selekcji CV szukają informacji na ten temat. Jeżeli Twoje CV ma więcej niż 1 stronę, zadbaj, by znalazły się na pierwszej stronie i „wpadały w oko”. Listę (to najczytelniejsza forma) kluczowych kompetencji twardych i miękkich najlepiej dodać zaraz po sekcji z doświadczeniem zawodowym, a dodatkowo te najistotniejsze z punktu widzenia stanowiska, na które aplikujesz, wpleść w opis swojego doświadczenia zawodowego. Postaraj się też dopasować opis umiejętności do oferty pracy – przejrzyj wymagania podane w ogłoszeniu i w pierwszej kolejności wymień te kompetencje, które są z nimi związane i mogą być interesujące z punktu widzenia pracodawcy. Pamiętaj też o tym, że często na rozmowie kwalifikacyjnej pracodawcy/rekruterzy będą chcieli zweryfikować wpisane przez Ciebie umiejętności, dlatego zastanów się, czy faktycznie pokrywają się one z prawdą (np. czy wpisana w CV biegła znajomość języka angielskiego nie jest realnie co najwyżej średniozaawansowana). Wymieniając posiadane kompetencje, warto być jak najbardziej konkretnym i szczegółowym i odnosić się do faktów, np. zamiast „zarządzanie ludźmi” napisz „zarządzanie 3-osobowym zespołem”, a „umiejętności sprzedażowe” zamień np. na „osiągnięcie rocznych celów sprzedażowych na poziomie 120%”. W ten sposób atuty w CV będą widoczne i konkretne, a Twoja aplikacja będzie się pozytywnie wyróżniać wśród innych.
Wpisanie do CV umiejętności twardych i miękkich ma szczególne znaczenie w przypadku osób, które dopiero wchodzą na rynek pracy lub szukają zatrudnienia w trakcie studiów. W takiej sytuacji istotne sekcje, czyli doświadczenie zawodowe i wykształcenie nie będą najczęściej rozbudowane, ale umiejętnościami miękkimi i twardymi nabytymi w toku nauki większość osób będzie mogła się już pochwalić i to one będą najistotniejsze dla pracodawcy.
Umiejętności twarde i miękkie w CV – przykład:
Najbardziej poszukiwane kompetencje XXI wieku
Jeszcze kilka lat temu większość pytanych pracodawców bez wahania wskazywała kompetencje twarde jako jeden z kluczowych elementów wpływających na decyzję o zatrudnieniu (bądź nie) kandydata. Obecnie, choć nadal konkretne umiejętności często przesądzają o przydatności osoby na dane stanowisko, kompetencje interpersonalne stają się równie ważne dla pracodawców. Badanie przeprowadzone przez portal LinkedIn w 2018 r. wykazało, że dla 57% ankietowanych pracodawców kompetencje miękkie są ważniejsze niż twarde, przy czym najbardziej poszukiwane są osoby ze zdolnościami przywódczymi, komunikacyjnymi, dobrze współpracujące i potrafiące zarządzać czasem. Z kolei według raportu Future Work Skills 2020 w przyszłości najbardziej pożądanymi kompetencjami miękkimi będą umiejętności komunikacyjne, inteligencja emocjonalna oraz crossowanie, czyli łączenie wiedzy z wielu dziedzin i wykorzystywanie jej podczas pracy. Duże znaczenie będzie mieć również gotowość do pracy w wielokulturowym i międzynarodowym zespole, a także prawidłowa selekcja i analiza danych.
World Economic Forum co roku w ramach opracowywanych raportów przedstawia listę najbardziej pożądanych kompetencji na rynku pracy na nadchodzące lata. Na liście piętnastu szczególnie pożądanych kompetencji na lata 2020-2025 znalazły się m.in. myślenie analityczne i innowacyjność, rozwiązywanie problemów, kreatywność i inicjatywa, elastyczność, umiejętność analizy danych.
Jak uzyskać albo podnieść umiejętności?
Umiejętności twarde są możliwe do nauczenia podczas udziału w różnego rodzaju kursach (np. językowych, na prawo jazdy), szkoleniach (np. z zasad marketingu internetowego), webinariach (np. dotyczących SEO) i w trakcie szkoleń wewnętrznych w miejscu pracy. W procesie samokształcenia przydatna jest także literatura specjalistyczna. Część pracodawców większą wagę przykłada do posiadanych przez pracownika kompetencji miękkich z tego powodu, że często łatwiej nauczyć pracownika umiejętności twardych w stosunkowo krótszym czasie niż od początku kształtować jego kompetencje miękkie. Wynika to z faktu, iż są one powiązane z osobowością, charakterem, dlatego każdy człowiek jest wyposażony w nie w mniejszym lub większym stopniu i są one wzmacniane (lub zanikające) zależnie od toku naszego życia osobistego i zawodowego. Pomimo tego każdy może pracować nad rozwijaniem określonych umiejętności miękkich, w szczególności poprzez codzienną praktykę, kontakty z innymi ludźmi i autorefleksję. Druga droga to różnego rodzaju szkolenia z umiejętności miękkich. Podczas tego typu szkoleń można pracować nad takimi kompetencjami, jak skuteczna komunikacja, rozwiązywanie konfliktów, zarządzanie czasem, radzenie sobie ze stresem, a także budowanie własnej asertywności i pewności siebie.
Przed decyzją o wyborze danego szkolenia – zarówno podnoszącego kompetencje miękkie, jak i twarde – warto podjąć próbę zweryfikowania jego jakości między innymi poprzez przeczytanie informacji o prowadzącym, przestudiowanie programu szkolenia i opinii wystawionych przez jego uczestników. W poszukiwaniu najlepszych dla siebie opcji (płatnych i bezpłatnych), zwłaszcza w dobie pandemii, gdzie większość szkoleń przeniosła się do formuły online, warto zerkać na strony https://www.udemy.com/ https://www.coursera.org/ https://www.linkedin.com/learning https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl/
Joanna Handziak-Buczko
doradca kariery
Bezpieczna przystań
Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji
