Pytanie, które pojawiło się w głowie prawie każdego migranta przebywającego na terytorium Polski – Jak wygląda polski program szczepień przeciwko COVID-19 i czy jest w nim miejsce na szczepienia dla migrantów? Dziennikarka Klaudia Kardaś na zlecenie Fundacji Ukraina postarała się wyjaśnić prawdę i mity o szczepionkach, jak wygląda wstępny harmonogram szczepień oraz czy migranci mogą spodziewać się dostarczenia darmowej dawki szczepienia. Zapraszamy do przeczytania artykułu!
Kiedy w listopadzie 2020 roku firmy Moderna i Pfizer/BioNTech, ogłosiły, że udało się stworzyć skuteczną szczepionkę przeciw COVID-19, cały świat oszalał z radości. Pojawiło się światełko w tunelu na pokonanie koronawirusa, a tym samym na powstrzymanie epidemii. Jednak, wraz z euforią pojawił się również strach, a zaraz za nim różne teorie spiskowe. Dlatego warto wyjaśnić, czym charakteryzują się „szczepionki przyszłości”, obalić mity powstałe na ich temat, a także kto i kiedy może liczyć na podanie potrzebnej dawki.
Wiele krajów europejskich, w tym również Polska, praktycznie od razu podpisały umowy na zakup kilkuset milionów dawek szczepionek Moderny, Pfizera i AstraZeneki. Niestety, informacja o zastosowaniu nowej, do tej pory nikomu nieznanej technologii (mRNA), wywołała lawinę wątpliwości, a co gorsza, zatwardziałego sceptycyzmu.
CO TO JEST SZCZEPIONKA mRNA?
Szczepionki, to obecnie najbardziej efektywne działania profilaktyczne. Te preparaty dają możliwość zastopowania transmisji koronawirusa, a każda zaszczepiona osoba, to kolejny przerwany fragment łańcucha zakażeń.
Szczepionki mRNA dostarczają do naszego organizmu kwas rybonukleinowy mRNA, którego głównym zadaniem jest produkcja białek wirusa SARS-CoV-2. Białka te mają za zadanie wywołać produkcję przeciwciał, które następnie przekazywane są do układu immunologicznego. Cząsteczka RNA po stworzeniu pożądanego białka zostaje degradowana, a układ odpornościowy niemal natychmiast reaguje produkcją przeciwciał (źródło https://www.cefarm24.pl/).
Produkcja szczepionek mRNA nie wymaga bezpośredniej pracy z wirusem. Wystarczy tylko jego informacja genetyczna. Omijamy kontakt z czynnikiem zakaźnym (w tym przypadku wirusem SARS-CoV-2), nie trzeba go inaktywować czy osłabiać zjadliwości, a to znacznie upraszcza cały proces produkcji. Zastosowanie technologii mRNA pozwala również na znaczne skrócenie czasu potrzebnego do wyprodukowania szczepionki, co ma ogromne znaczenie w takiej sytuacji jak pandemia. Przykładowo, wyprodukowanie w laboratorium szczepionki przeciw grypie wymaga obecnie około 6 miesięcy, w przypadku szczepionki mRNA jedna seria może być wyprodukowana w ciągu zaledwie tygodnia (źródło https://szczepienia.pzh.gov.pl/).
Co ciekawe, prace nad technologią opartą na sekwencji mRNA, trwają już dwie dekady. Szczepionki tego typu nie były wcześniej stosowane u ludzi na tak szeroką skalę, jednak już od wielu lat, z powodzeniem są wykorzystywane przy opracowywaniu szczepionek przeciw CMV, Zika, grypie, wściekliźnie, czy chociażby malarii. Technologia mRNA jest również wykorzystywana przy opracowaniu szczepionek nowotworowych, jak i w działaniach terapeutycznych (źródło https://szczepienia.pzh.gov.pl/).
Dlaczego więc tak wielu ludzi wciąż boi się szczepionek mRNA? Przede wszystkim
z niewiedzy i rozprzestrzeniania w mediach, a zwłaszcza w Internecie, tzw. fake newsów na ten temat.
NAJCZĘSTSZE MITY NA TEMAT SZCZEPIONKI NA COVID-19
Jak to zwykle bywa, w przypadku rzeczy tak gwałtownie pojawiających się w naszym życiu, wraz z zachwytem, pojawiają się również obawy i wątpliwości. Jednak niektóre teorie, powstałe na temat szczepionek opartych na nowej technologii (mRNA), są nie tylko absurdalne, ale wręcz szkodliwe.
- Szczepionki na koronawirusa wywołują COVID-19
Działanie wszystkich szczepionek, niezależnie od tego czy są to preparaty nowej, czy tradycyjnej technologii, oparte jest na wspomaganiu organizmu do wytwarzania odpowiednich przeciwciał. Co prawda, walce naszych komórek z wirusem może towarzyszyć gorączka i lekkie osłabienie, ale jest to dobry znak rozpoczęcia budowania odpowiedniego mechanizmu odpornościowego.
- Materiał mRNA wpływa na nasze DNA.
Kwas rybonukleinowy (RNA) nie utrzymuje się długo w organizmie, tylko ulega rozkładowi
i znika tuż po przekazaniu instrukcji, jak wytworzyć niezbędne białka. Poza tym, mRNA zawarte w szczepionce nie ma możliwości wniknięcia do jądra komórki (gdzie znajduje się DNA), a jedynie powstaje na jego matrycy. I właśnie dlatego, tego typu szczepienia nie mogą w jakikolwiek sposób modyfikować ludzkiego DNA.
- Szczepionki na COVID-19 mają szkodliwy skład
Substancje znajdujące się w szczepionce nie są toksyczne. Niektórzy jednak mogą być na nie uczuleni. Wówczas należy skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem szczepienia, aby ustalić, czy dana szczepionka będzie dla nas bezpieczna (źródło https://upacjenta.pl/fakty i mity o szczepionce na COVID-19 ).
JAK WYGLĄDA POLSKI PROGRAM SZCZEPIEŃ PRZECIWKO COVID-19?
27 grudnia 2020 roku w Polsce zaszczepiono pierwsze osoby na koronawirusa. Od tego momentu oficjalnie rozpoczął się narodowy program szczepień. W związku z tym, że szczepienia są darmowe i dobrowolne, aby uniknąć ewentualnego chaosu podczas rejestracji, cały proces podzielono na kilka etapów:
Etap pierwszy – osoby najbardziej narażone na zakażenie, tj. pracownicy sektora ochrony zdrowia, pracownicy domów pomocy społecznej, farmaceuci, a także rodzice wcześniaków.
Etap drugi – nauczyciele, seniorzy 60+, pensjonariusze zakładu opiekuńczo-leczniczego,
a także funkcjonariusze publiczni i żołnierze.
Etap trzeci – wszyscy pozostali dorośli obywatele, którzy wyrazili chęć na przyjęcie szczepionki.
PROGRAM SZCZEPIEŃ PRZECIW COVID-19 NIE DLA MIGRANTÓW?
A jak sprawa wygląda z migrantami, mieszkającymi obecnie w Polsce? W styczniu br. Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar, w piśmie skierowanym do Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poruszył tę kwestię. Jak można przeczytać na oficjalnej stronie RPO „z programu wynika, że zaszczepione będą mogły zostać wyłącznie osoby mające prawo do stałego lub czasowego pobytu ze względu na wykonywaną w Polsce pracę, której rodzaj bądź charakter uprawniać będzie do szczepień w etapach 0 – III.
Zapis taki wyklucza z programu cudzoziemców przebywających w Polsce:
- na podstawie zezwoleń pobytowych, które nie są związane z określonym rodzajem pracy,
- osób przebywających w Polsce na podstawie wiz,
- osób oczekujących na rozpatrzenie wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt,
- osób objętych ochroną międzynarodową oraz osób ubiegających się dopiero o taką ochronę.
Program nie gwarantuje bowiem tym osobom możliwości skorzystania ze szczepień w ostatniej fazie etapu III, tj. w trakcie powszechnego szczepienia populacji dorosłej.”
Mamy jednak nadzieję, że KPRM nie tylko odniesie się do samej treści listu, tzn. jakie grupy migrantów i na jakich zasadach będą miały zapewniony dostęp do szczepień, ale również zostaną rozpoczęte działania, ułatwiające dostęp do szczepionki jak największej ilości osób.
DLACZEGO WARTO SIĘ SZCZEPIĆ NA COVID-19?
Liczne badania udowodniły, że zaszczepione osoby chronią nie tylko siebie, ale również swoich rodziców, dziadków, dzieci i przyjaciół. Tylko solidarne podejście do sprawy pomoże zwalczyć pandemię, a co za tym idzie przyspieszyć powrót do normalności, tj. odejścia od konieczności noszenia maseczek, spotkań z rodziną i przyjaciółmi, powrotu dzieci do szkół, a studentów na uczelnie wyższe; wzmocnienia gospodarki, dostępu do basenów, kin i siłowni czy chociażby wyjazdów wakacyjnych.
Warto mieć na uwadze, że zaszczepiony organizm potrzebuje czasu, aby wytworzyć odpowiednią ilość przeciwciał. Dlatego ważne jest, aby jeszcze w tym okresie nosić maseczki i utrzymywać dystans społeczny. Tylko wtedy można przyspieszyć zakończenie pandemii
i wrócić do poprzedniego życia!
Więcej na temat szczepionek można przeczytać lub wysłuchać tu:
FDA – Moderna COVID-19 Vaccine
FDA – Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine
https://www.gov.pl/szczepionki na COVID-19
Bądź w kontakcie z Fundacją Ukraina!
Obserwujcie nas, aby być na bieżąco ze wszystkimi projektami i wydarzeniami Fundacji Ukraina!
Facebook: https://www.facebook.com/CUKR.Wroclaw/ i https://www.facebook.com/fundacja.ukraina/.
Instagram: https://www.instagram.com/cukr.wroclaw/.
YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCS9Afcq5gYybQwMTOvfeGXg.
Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji