Pierwsze wrażenie bardzo trudno zmienić. Według psychologów, wyrobienie opinii na temat danej osoby zajmuje człowiekowi od kilku do kilkunastu sekund, w zależności od sytuacji. Ta reguła funkcjonuje także na gruncie zawodowym, w procesie szukania pracy, na każdym jej etapie. Jeśli poznasz zasady zawodowego savoir-vivre i będziesz je stosować, masz szansę na zbudowanie bardzo dobrego pierwszego wrażenia u rekrutera lub bezpośredniego pracodawcy. Co prawda bez zaplecza w postaci odpowiedniego doświadczenia i wiedzy nie zapewni Ci ono stanowiska, ale może dać Ci przewagę nad innymi kandydatami. Z kolei nieznajomość etykiety zawodowej może zaowocować „wpadką”, która negatywnie wpłynie na dalszy przebieg rekrutacji. Jak tego uniknąć? Dowiesz się w poniższym artykule
Korespondencja elektroniczna – poznaj i stosuj te zasady
Choć tradycyjna korespondencja w procesie rekrutacji odchodzi już do lamusa, to trzeba pamiętać, że jej nowa, powszechna forma, czyli poczta elektroniczna też rządzi się określonymi regułami.
Choć wydaje się to z pozoru oczywiste, że myszka123@… czy jaroooxn22@… to nie są adresy mailowe, z których kandydat powinien wysyłać oficjalne maile, w wielu przypadkach tak właśnie się dzieje, a to już na dzień dobry stawia kandydata w niekorzystnym świetle. Zadbaj o profesjonalne brzmienie swojego adresu mailowego (najlepiej zbudowanego z imienia i nazwiska) oraz założenie go na rozpoznawalnej i wiarygodnej domenie. Wiadomość powinna być odpowiednio zatytułowana, w przypadku odpowiedzi na maila od rekrutera lub pracodawcy powinno się korzystać z opcji „replay to”, co pozwala na zachowanie ciągłości korespondencji i „trzymanie” danego kandydata w jednym wątku. Udzielane przez Ciebie odpowiedzi lub informacje powinny być krótkie i konkretne, unikaj emotikonek i pisania wersalikami, a także nadmiernego formatowania tekstu (np. różnych czcionek, kolorów). Zadbaj o poprawność językową maila – pamiętaj, że jeżeli rekrutacja odbywa się w języku polskim, a Ty w CV zadeklarowałeś jego komunikatywną znajomość, powinno to znaleźć odbicie w poprawności językowej Twoich wiadomości. Mail rozpoczynaj od „Dzień dobry” lub „Szanowni Państwo” (a nie np. „Witam”), a na jego zakończenie maila stosuj formułki grzecznościowe, na przykład „Z wyrazami szacunku”, „Z poważaniem” i podpisuj się pełnym imieniem i nazwiskiem. Jeżeli do maila załączasz plik (np. CV, list motywacyjny), upewnij się, że jego rozmiar nie jest zbyt duży (może się tak wydarzyć w przypadku CV przygotowywanych w programach graficznych lub z wykorzystaniem niektórych szablonów).
Etykieta w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej – to musisz wiedzieć
- Wygląd
Twój strój to pierwszy, niewerbalny komunikat skierowany do rozmówcy. Jeśli o niego odpowiednio nie zadbasz, druga osoba może poczuć się urażona, zlekceważona lub nawet poirytowana. Tak się z pewnością wydarzy, jeśli na rozmowie kwalifikacyjnej pojawisz się w dżinsach, T-shircie lub niewyprasowanej koszuli – pracodawca odbierze to jako przejaw braku szacunku i zaangażowania z Twojej strony. Nawet, jeśli w trakcie rozmowy świetnie się zaprezentujesz od strony merytorycznej, trudno będzie rozmówcy zignorować to pierwsze złe wrażenie, jakie wywarł na nim Twój strój i to może przeważyć szalę na korzyść Twoich kontrkandydatów. Dlatego zadbaj, by stój był odpowiedni (i niekoniecznie musi to być pełny garnitur lub garsonka), wyprasowany, w stonowanych kolorach. Unikaj nadmiaru biżuterii i perfum, właściwie dobierz dodatki (na przykład nie zestawiaj sportowego plecaka z garniturem jeśli zdecydujesz się go włożyć). Sprawy oczywiste, ale warte podkreślenia – swieżo umyte włosy, zadbane paznokcie, wypastowane buty – te drobne zabiegi sprawią, że poczujesz się bardziej pewny siebie, a z kolei ich brak mógłby zwrócić uwagę rozmówcy.
- Zachowanie i mowa ciała
Zgodnie z zasadami etykiety zawodowej, pierwszy na powitanie wyciąga rękę gospodarz, bez względu na jego płeć. Jeżeli Twój rozmówca nie zdecyduje się na ten gest, Ty również nie powinieneś tego robić, ogranicz się wówczas do przywitania słownego i lekkiego skinięcia głową. Na gruncie zawodowym płeć nie jest decydująca przy decyzji, do kogo należy pierwszeństwo w danych gestach, w przeciwieństwie do sfery towarzyskiej, gdzie uprzywilejowane są kobiety i osoby starsze. W pracy w tym kontekście kluczowe jest stanowisko – jeśli jesteś pracownikiem-kobietą, a Twój przełożony to mężczyzna, to on decyduje, czy powitać Cię uściskiem ręki, tymczasem w kontaktach pozazawodowych taka decyzja należałaby do Ciebie. Sprawa warta przypomnienia – w drzwiach najpierw wypuszczamy osoby wychodzące ze środka, takie samo zachowanie wymagane jest przy windzie. Pojawiając się w firmie, do jej drzwi lub sekretariatu nie pukamy, w środku przedstawiamy się, informujemy o celu wizyty oraz o tym, z kim i o której godzinie zaplanowane jest spotkanie. Już w trakcie samej rozmowy, gdy gospodarz zaprosi Cię do zajęcia miejsca, zadbaj o właściwą mowę ciała, która czasem może powiedzieć o Tobie więcej, niż słowa, które wypowiadasz. Jeśli będziesz przygarbiony, Twoje ręce i nogi będą skrzyżowane, a wzrok unikający spotkania z oczami rozmówcy, zostaniesz odebrany jako osoba niepewna siebie, zamknięta, być może nawet coś ukrywająca. Jeśli nie wiesz, co zrobić z rękami, możesz wziąć ze sobą teczkę z dokumentami, która będzie dla nich dobrym oparciem. Staraj się utrzymać kontakt wzrokowy z rozmówcą przez większość czasu, Twój głos powinien być wyraźny, a sylwetka wyprostowana. Spróbuj jeszcze przed rozmową przeanalizować, czy masz określone nawyki językowe lub niewerbalne aktywujące się zwłaszcza podczas sytuacji stresowych, które w trakcie spotkania rekrutacyjnego mogą negatywnie wpłynąć na odbiór Twojej osoby (np. powtarzanie tego samego zwrotu, chrząkanie, obgryzanie paznokci, wiercenie się na krześle).
- Punktualność
Punktualność to nie tylko oznacza brak spóźnienia – równie negatywnie postrzegane jest przyjście na spotkanie dużo za wcześnie, zwłaszcza gdy firma jest mała i nie ma wydzielonego sekretariatu. W ten sposób gospodarz będzie czuł się zobligowany do poświęcenia Ci czasu, który być może zaplanowany jest na coś innego, np. dokończenia poprzedniego spotkania lub przygotowania do rozmowy z Tobą. Jeżeli dotarłeś na miejsce zbyt wcześnie, poczekaj i nie wchodź do budynku firmy. Idealnym momentem na pojawienie się na spotkaniu jest 5, max 10 minut przed jego planowanym rozpoczęciem. Jeżeli rozmowa kwalifikacyjna odbywa się w nieznanej Ci części miasta, ustal czas dojazdu uwzględniając potencjalne problemy komunikacyjne (np. korki w godzinach szczytu). Jeżeli jednak już wiesz, że się spóźnisz (choć stawia Cię to w niekorzystnej sytuacji jeszcze przed rozmową…), zadzwoń do osoby z którą miałeś kontakt na etapie rekrutacji i poinformuj o tym.
O tym też pamiętaj
Wchodząc na spotkanie wyłącz dźwięki i wibracje w telefonie komórkowym. Zazwyczaj na początku zostanie Ci zaproponowany napój – wybierz wariant najprostszy, czyli szklankę wody, która w toku spotkania może okazać się faktycznie przydatna. Nawet jeżeli rozmowa prowadzona jest w luźnej atmosferze, bądź skoncentrowany, bo jeżeli pozwolisz sobie na zbytnie rozluźnienie możesz powiedzieć coś, czego potem będziesz żałować. Umożliwiaj rozmówcy dokańczanie wypowiedzi, a sam odzywaj się w momencie, gdy druga strona skończy mówić. Jeżeli zdarzy Ci się niekomfortowa sytuacja (np. atak kaszlu czy rozsypanie dokumentów), staraj się reagować ze spokojem i humorem – taka wpadka może zdarzyć się każdemu, ważna jest Twoja na nią reakcja, która powie pracodawcy, jak radzisz sobie w sytuacjach stresowych.
Joanna Handziak-Buczko
doradca kariery
Bezpieczna przystań
Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji
