Na rynku pracy zachodzą obecnie duże zmiany, spowodowane przede wszystkim pandemią COVID-19. Zawody, które jeszcze niedawno były mocno poszukiwane tracą na znaczeniu, z kolei te, które nie cieszyły się zainteresowaniem, wracają do łask. Są też takie, na których koronawirus nie odcisnął negatywnego piętna i zapotrzebowanie na osoby z określonym wykształceniem i doświadczeniem nie uległo zmianie. Jak się w tym odnaleźć i właściwie wybrać zawód? Albo na co postawić, jeśli podjęliśmy decyzję o przekwalifikowaniu się? Zapraszamy do lektury
Czym kierować się przy wyborze zawodu? Najważniejsze wskazówki
Jeśli jesteś osobą, która dopiero stoi przed wyborem swojej ścieżki zawodowej, warto wziąć pod uwagę kilka czynników:
1) osobowość, temperament – czy jesteś osobą energiczną, aktywną, która lubi, jak wokół wiele się dzieje, czy raczej spokojną, bardziej introwertyczną? Pierwszy typ nie odnajdzie się np. w pracy urzędnika, z kolei drugi będzie czuł się w niej dobrze;
2) zainteresowania, pasje – jeśli stanowią ważną i dużą część Twojego życia, praca powinna z nimi w jakims stopniu korespondować, np. osoba uprawiajaca aktywnie sport, stratująca w maratonach itp. dobrze odnajdzie się w pracy, w której będzie mogła się tą pasją dzielić (np. sklep sportowy, biuro organizacji zawodów itp.);
3) wartości, motywacja – wielu z nas wyznaje określone wartości i ma wybrane życiowe priorytety. Dla jednych głownym motywatorem zawodowym będą pieniądze (wówczas nie ma sensu wyboru branż, które nie oferują wysokich wynagrodzeń, np. gastronimiczna), dla innych satysfakcja z wykonywanej pracy i jej widoczne efekty (np. branża medyczna, edukacyjna).
W przypadku gdy jesteś osobą, która pierwsze kroki zawodowe ma już za sobą, sytuacja wygląda nieco inaczej. Trudno przekreślić kilka, kilkanaście lat doświadczenia w określonej branży i zmienić zupełnie zawód, choć i takie historie się zdarzają, a w części przypadków taka rewolucja kończy się zawodowym happy endem. Jednak jeśli nie jesteś gotowy, by postawić wszystko na jedną kartę, a jednocześnie myślisz o uzupełnieniu kwalifikacji i zawodowej odmianie, to powinieneś rozważyć:
1) w jakiej pracy czujesz się dobrze, co lubisz robić, a jakich czynności na pewno już nie chciałbyś wykonywać? Jeśli masz problem z jasnym ustaleniem tego, skorzystaj z porady doradcy zawodowego lub testów preferencji zawodowych, np. testu osobowości zawodowych Hollanda dostępnego choćby tutaj https://sp71.wroc.pl/wp-content/uploads/2019/02/Test-osobowo%C5%9Bci-Hollanda.pdf
2) ile masz czasu i jakie zasoby finansowe, by zdobyć nowe kwalifikacje i kompetencje np. poprzez udział w kursach, szkoleniach, podjęcie nauki w szkole policealnej itp.? Czy Twoja obecna sytuacja finansowa i rodzinna pozwala Ci na to, by odejść z niesatysfakcjonującej pracy z dnia na dzień, czy powinieneeś to raczej rozplanować dobrze w czasie i taktycznie rozegrać?
Zawody dla osób z dyplomem
Poniżej znajdziesz omówienie wybranych zawodów, które obecnie cieszą się powodzeniem na rynku pracy, a rekrutacja na stanowiska w tych branżach trwa nieprzerwanie. Są to zawody dla osób legitymujących się wykształceniem wyższym, z tytułem minimum licencjata, a najlepiej magistra. I nie zawsze musi to być wykształcenie kierunkowe, choć niejednokrotnie takie właśnie jest wymagane.
Fizjoterapeuta
By zostać fizjoterapeutą, trzeba ukończyć studia medyczne z tytułem licencjata lub magistra, oferowane przez zarówno publiczne, jak i prywatne placówki. Nie można zostać fizjoterapeutą po ukończeniu kursów lub szkoły policealnej, choć kiedyś (przed 2015 r.) była taka możliwość. W trakcie kształcenia zdobywa się wiedzę z anatomii człowieka, kinezyterapii, terapii manualnej, fizykoterapii, masażu leczniczego, fizjoterapii ogólnej, fizjoterapii klinicznej, metod specjalnych fizjoterapii, aktywności ruchowej adaptacyjnej, sportu osób niepełnosprawnych oraz psychologii. W pracy fizjoterapeuty ważny jest bliski kontakt z pacjentem, dlatego by wykonywać ten zawód, trzeba być osobą empatyczną, życzliwą i komunikatywną. Fizjoterapeuta musi być także sprawny ruchowo i silny, ze względu na pracę także z pacjentami częściowo lub całkowicie unieruchomionymi.
W obliczu starzenia się społeczeństwa, a także coraz większej dbałości o własną sprawność i zdrowie, fizjoterapeuci są i będą poszukiwani na rynku pracy. Według serwisu www.wynagordzenia.pl , mediana wynagrodzeń fizjoterapeutów to 3 440 PLN brutto (dane ze stycznia 2020 r.). Mediana oznacza, że równo połowa fizjoterapeutów zarabia mniej niż ww. kwota, a połowa więcej. W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej zarobki potrafią być znacznie wyższe.
Programista
To jeden z tych zawodów, w których liczy się posiadanie wyższego wykształcenia, lecz niekoniecznie kierunkowego, zwłaszcza że w tym przypadku o takie trudno.
Programista (inne nazwy to koder, developer czy inżynier oprogramowania) jest to osoba, która tworzy programy komputerowe w oparciu o konkretny język programowania (np. C++, Python, Java). Programiści zazwyczaj specjalizują się w jednym z nich. Programistów dzieli się również na tzw. frontendowców, backendowców oraz full stack developerów, w zależności od tego, którą “warstwą” aplikacji się zajmują (za: https://interviewme.pl/blog/jak-zostac-programista)
Zanim zdecydujesz się na podjęcie kroków zawodowych w tym kierunku, upewnij się, że praca programisty jest dla Ciebie i Twoje wyobrażenia o niej są zgodne ze stanem faktycznym. W tym kontekście warto poczytać artykuły, książki na temat programowania czy przejrzeć tutoriale/filmiki na Youtube. Według specjalistów z branży, najłatwiejszy do nauczenia jest język Python, z kolei najbardziej popularny i przydatny jest JavaScript. Dobra wiadomość jest taka, że przebranżowienie na programistę nie wymaga podjęcia dodatkowych kierunkowych studiów. Wielu programistów nauczyło się programowania samodzielnie, w oparciu o dostępne w sieci zasoby, przydatne są także kursy w tym kierunku, a także płatne lub darmowe często szkolenia w Internecie (np. na https://kodilla.com/pl, https://www.udemy.com/courses/it-and-software/ ).
Według serwisu www.wynagrodzenia.pl , miesięczne wynagrodzenie całkowite (mediana) na tym stanowisku wynosi 7 500 PLN brutto.
Zawody dla osób bez wyższego wykształcenia
Na obecnym rynku pracy dyplom nie jest gwarantem zatrudnienia. Poszukiwana jest kadra z specjalistycznym wykształceniem technicznym lub zawodowym, brakuje rąk do pracy w branży motoryzacyjnej (kierowcy, mechanicy), elektrycznej, przemyśle ciężkim, gastronomicznej, medycznej.
Uzyskanie kwalifikacji i uprawnień do pracy w wielu zawodach często wymaga ukończenia określonego szkolenia, szkoły policealnej, zadania egzaminu państwowego, jednak nie angażuje to takich nakładów czasu, jak w przypadku studiów.
Kierowca
Obecnie stale poszukiwani są kierowcy samochodów wielkogabarytowych, w tym autobusów. Co ciekawe, we Wrocławiu zauważalny odsetek kierowców miejskich autobusów stanowią kobiety.
Warunkiem niezbędnym, by starać się o prawo jazdy uprawniające do prowadzenia autobusu (czyli kat. D) jest posiadanie prawa jazdy kat. B oraz ukończone 24 lata. Poza tym musisz wykonać stosowne badania lekarskie i psychologiczne, a także uzyskać we właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania wydziale komunikacji profil kandydata na kierowcę. Do tego z kolei wymagane jest orzeczenie psychologiczne i lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami kat. D, a także wypełniony wniosek o wydanie prawa jazdy. Po uzyskaniu profilu konieczne jest ukończenia szkolenia w wybranym ośrodku szkolenia kierowców i zdanie egzaminu wewnętrznego, a następnie egzaminu państwowego w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego. Dodatkowo, chcąc w celach zarobkowych przewozić osoby należy przejść szkolenie kwalifikacji wstępnej lub kwalifikacji wstępnej przyspieszonej w zakresie kat. D.
Na jakie zarobki może liczyć kierowca autobusu? Według serwisu www.wynagrodzenia.pl, miesięczne wynagrodzenie całkowite (mediana) na tym stanowisku wynosi 3 800 PLN brutto.
Poza kierowcami autobusów poszukiwani są także kierowcy ciężarówek, w tym szczególnie wielogabarytowych typu tir. Trzeba posiadać prawo jazdy kat. C i być gotowym na trudną, wymagającą dużego skupienia i odpowiedzialności pracę i częstej rozłąki z rodziną.
Opiekun medyczny
O ile w celu pracy jako np. pielęgniarka lub ratownik medyczny wymagane są studia wyższe, to w przypadku chęci zatrudnienia jako opiekun medyczny należy ukończyć roczną szkołę policealną i zdać egzamin państwowy. Trzeba mieć także wykształcenie średnie.
Rolą opiekuna medycznego jest zajmowanie się pacjentami, m.in.: rozpoznawanie problemów opiekuńczych osób chorych i niesamodzielnych, wykonywanie zabiegów higienicznych, pomoc pielęgniarce podczas wykonywania zabiegów pielęgniarskich. Często zawód opiekuna medycznego jest dużym atutem w przypadku ogłoszeń o pracę dotyczących zajmowania się osobą starszą lub pracy w branży medycznej w innych krajach Unii Europejskiej. Osoby posiadające tytuł opiekuna medycznego mogą podjąć pracę w wielu miejscach, tj. szpitalach, zakładach opiekuńczo-leczniczych, niepublicznych zespołach opieki zdrowotnej, domach i ośrodkach pomocy społecznej, fundacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz osób chorych i niesamodzielnych, hospicjach i sanatoriach.
Kiedyś był to zawód zdominowany przez kobiety, obecnie coraz więcej mężczyzn decyduje się na jego wykonywanie.
Wynagrodzenie, jak w całej służbie zdrowia, nie należy do wysokich i wg serwisu www.wynagrodzenia.pl, kształtowało się w styczniu 2020 r. w granicach 2600-2800 PLN brutto.
W tym zawodzie nie zagrzejesz miejsca – profesje zanikające lub zastępowalne
Wielu ekspertów rynku pracy oraz badaczy uniwersyteckich uważa, że już za kilkanaście lat powszechna automatyzacja doprowadzi do znacznego zmniejszenia zatrudnienia. Najbardziej zagrożone są te zawody, które wymagają powtarzalnych czynności i stosunkowo łatwo je zastąpić maszyną, automatem. Częściowo jest to już widoczne np. w przypadku kasjerów – pandemia COVID-19 przyspieszyła wprowadzanie kas samoobsługowych w sklepach na dużą skalę. Z kolei pracownicy centrów obsługi klienta i telemarketerzy mogą zostać zastąpieni przez tzw. boty, a kierowcy pojazdów typu taxi przez samosterowalne pojazdy (przykład – Tesla, która już niebawem zgodnie z planem Elona Muska ma być wykorzystywana także jako Robotaxi, czyli wozić pasażerów bez kierowcy). Znacząco może zmniejszyć się także popyt na recepcjonistów, ochroniarzy, bibliotekarzy.
Joanna Handziak-Buczko
doradca kariery
Bezpieczna przystań
Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji
