Czy szef może oczekiwać od pracownika dyspozycyjności poza godzinami pracy?__

Od momentu pojawienia się pracy zdalnej w szerokim zakresie na tapet zostały wzięte nowe problemy, które do tej pory dotyczyły jedynie wąskiej grupy pracowników. Jednym z takich problemów jest odpowiadanie na telefony maile i ogólna dyspozycyjność pracownika poza godzinami swojej pracy.  Czy pracodawca powinien oczekiwać takiej dyspozycyjności i Czy pracownik jest do niej zobowiązany?

Po pierwsze należałoby zastanowić się, czemu ma służyć wysyłanie takich informacji i jakie są oczekiwania pracodawcy z tym związane. Jeżeli bowiem na naszą pracowniczą skrzynkę mailową przychodzą maile w momencie, kiedy my jesteśmy już odłączeni od tej skrzynki mailowej i w ogóle nie mamy zamiaru z niej korzystać, odpowiadamy na te wiadomości dopiero w następny dzień roboczy i pracodawca traktuje tę sytuację jako sytuację normalną, to tak naprawdę problem nie istnieje.

O wiele gorsza sytuacja ma miejsce wtedy, kiedy pracodawca oczekuje, że pracownik będzie odpowiadał na wiadomości tekstowe tego samego dnia i będzie odbierał telefony od przełożonego. W takiej sytuacji powinniśmy twierdzić, że jest to praca nawet w tych momentach, w których pracodawca do nas nie dzwoni. Jest to nic innego jak pełnienie dyżuru tak samo, jak pełni dyżur strażak, który ciągle jest gotowy do podjęcia służby mimo tego, że przebywa w domu. W związku z tym, taki dyżur należy rozpatrywać w kontekście kodeksu pracy, zgodnie z pracą w godzinach nadliczbowych, w dniach świątecznych czy porze nocnej. Jednocześnie ma tu miejsce ograniczenie związane z tym, że pracownik na dobę powinien mieć przynajmniej 11 godzin odpoczynku i 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w tygodniu.

Jeszcze inaczej będzie wyglądała kwestia związana z uporczywym wysyłaniem wiadomości czy dzwonieniem do pracownika bez jakiegokolwiek celu. Taka bowiem sytuacja może zostać uznana za element mobbingu, ponieważ pracownik ciągle może być stawiany w sytuacji stresującej, jednocześnie nie ma żadnego uzasadnienia, aby pracodawca  dokonywał takich czynności. 

Opisana wyżej sytuacja potocznie nazywa się prawem do wyłączenia wtyczki,  jest to dobre określenie, ponieważ w dobie pracy zdalnej nie ma innej możliwości wyjścia z pracy jak tylko prawo do wyłączenia urządzeń i aplikacji, które pozwalają na kontakt pomiędzy nami i pracodawcą. 

Bezpieczna przystań

Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji