Wszystko co musi wiedzieć kierowca-cudzoziemiec w Polsce__

Cudzoziemcy przyjeżdżający do Polski na dłużej decydują się na zakup auta, ponieważ jest to często szybszy środek transportu, zwłaszcza w przypadku oddalonego miejsca pracy. Posiadanie ważnego prawa jazdy to także możliwość znalezienia lepszej pracy czy też zwiedzania kraju. Wymiana prawa jazdy na polskie jest równie palącą kwestią jak otrzymanie karty pobytu. 

Niniejszy artykuł przygotowany przez prawniczkę Instytutu Praw Migrantów Annę Trylińską  na zlecenie Fundacji Ukraina stanowi pigułkę informacyjną i odpowiada na najbardziej palące kwestie takie jak wymiana prawa jazdy czy też ubezpieczenie samochodu. Nie wyczerpuje jednak tematu. Informacje zawarte poniżej są ważne na dzień 10 sierpnia 2021 r. 

Jaki dokument uprawnia do kierowania pojazdami w Polsce?

Prawo jazdy jest niezbędnym dokumentem pozwalającym kierować autem w Polsce. Jeżeli przebywasz w Polsce ponad 185 dni powinieneś posługiwać się polskim prawem jazdy. Jeżeli krócej – o ile Twoje państwo jest stroną Konwencji Wiedeńskiej o Ruchu Drogowym – możesz posługiwać się rodzimym dokumentem. Jeżeli nie – powinieneś posiadać międzynarodowe prawo jazdy do czasu wymiany na polskie prawo jazdy. 

Kiedy powinieneś wymienić prawo jazdy na polskie?

Prawo jazdy musi być wymienione na polskie, jeżeli cudzoziemiec przebywa w Polsce co najmniej 185 dni w roku lub przebywa na stałe. Cudzoziemiec nie musi czekać 185 dni aby prawo jazdy wymienić, ale nie powinien się spóźnić z jego wymianą na polskie. 

Czy będąc obywatelem Unii Europejskiej należy stosować się do takich samych zasad?

Tak, termin wymiany prawo jazdy dotyczy każdego kto mieszka w Polsce dłużej niż okres wskazany powyżej oraz chce prowadzić auto. 

Jak przebiega procedura wymiany prawa jazdy na polskie?

Pierwszym krokiem jaki należy zrobić jest sprawdzenie, czy państwo pochodzenia cudzoziemca jest stroną Konwencji Wiedeńskiej o Ruchu drogowym z 8 listopada 1968 r. Jeżeli tak, cudzoziemiec może złożyć wniosek o wymianę prawa jazdy w Wydziale Komunikacji właściwym dla miejsca zameldowania. Do wniosku załącza się:

– aktualną fotografię

– paszport z ważną wizą lub kartę pobytu,

– dokument potwierdzający adres zamieszkania,

– kopię prawa jazdy (oryginał do okazania) wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski.

Wydanie polskiego prawa jazdy powinno zająć ok 7- 9 dni, jeżeli przedłożono wszystkie prawidłowe dokumenty. Opłata skarbowa wynosi 100,50 PLN. 

Co ważne, prawo jazdy będzie wydane z takim terminem ważności jak to z państwa pochodzenia. W przypadku obywateli Ukrainy muszą oni uprzednio legalizować swoje prawo jazdy w Konsulacie Ukrainy (koszt to ok. 113 PLN).

Jak można wymienić prawo jazdy, jeżeli Twoje państwo nie jest stroną Konwencji?

Polska zawarła umowę międzynarodową z dwoma państwami: Japonią i Koreą Południową. Obywateli tych państw obejmują takie same zasady jak stron Konwencji, czyli prosta wymiana.

Jednakże w przypadku pozostałych osób sytuacja jest dużo bardziej skomplikowana – trzeba zdać egzamin teoretyczny. Egzamin można zdać nie tylko w języku polskim, ale także angielskim lub niemieckim. Pytania egzaminacyjne w teście komputerowym zostały przygotowane tylko w tych dwóch językach obcych, a obecność tłumacza przysięgłego podczas samego testu nie jest dozwolona. Tłumacz może oczywiście towarzyszyć zdającemu, jednak jedynie do czasu rozpoczęcia samego testu, czyli w praktyce pomóc mu zrozumieć obowiązujące zasady egzaminacyjne i ewentualnie uzyskać odpowiedzi na pytania dotyczące samej formy i procedury egzaminacyjnej. W przypadku osób nieznających jednego z tych dwóch języków obcych oznacza to właściwie brak możliwości zdania egzaminu na prawo jazdy w Polsce.

Z jakimi problemami możesz się spotkać?

Przeważające problemy to: konieczność zdania egzaminu teoretycznego oraz brak ważnej wizy lub karty pobytu oraz wygaśnięcie ważności prawa jazdy zagranicznego.

W niektórych miastach, m.in. we Wrocławiu, postępowania pobytowe trwają bardzo długo. Jeżeli cudzoziemiec miał wizę wydaną jedynie na okres 6 miesięcy, i złożył w tym czasie wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy – to będzie musiał poczekać na wydanie mu pozytywnej decyzji pobytowej. 

Jeżeli jednak cudzoziemiec przegapił okres ważności swojej wizy, a wciąż czeka na kartę pobytu – nie będzie mógł wymienić swojego prawa jazdy. 

Czy można wymienić prawo jazdy, które jest nieważne?

Niestety, nie można wymienić nieważnego prawa jazdy. W takim przypadku należy wyrobić nowe prawo jazdy w swoim państwie pochodzenia lub przez placówkę konsularną albo zdać egzamin teoretyczny i praktyczny w Polsce.

Co grozi za brak ważnego prawa jazdy lub brak prawa jazdy?

Za brak ważnego prawo jazdy grozi mandat w wysokości od 50 – 500 PLN. Za prowadzenie bez ważnych uprawnień, czyli nieposiadanie w ogóle prawa jazdy – do 5000 PLN.

W jakich sytuacjach można stracić prawo jazdy?

Prawo określa szereg naruszeń prawa drogowego, które skutkują utratą prawa jazdy. Co ważne, prawo jazdy wymienione na polskie może być zabrane na okres 3 miesięcy, 1 roku do 10 lat. Może być także zabrane dożywotnio. Prawo jazdy może być zatrzymane na 3 miesięce np. za przekroczenie prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym. Prawo jazdy może być zatrzymane na okres co najmniej 1 roku w przypadku popełnienia przestępstwo tj. m.in.jazda po spożyciu alkoholu lub ucieczka sprawcy z miejsca zdarzenia.

Czy auto musi być ubezpieczone?

W Polsce obowiązuje nakaz posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (w skrócie: OC) właścicieli pojazdów mechanicznych, w tym tych, które nie są używane. Czyli auto zaparkowane w garażu także musi mieć ważne ubezpieczenie OC. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny posiada system monitorujący ważność polisy. Stąd mandat można otrzymać nie wyjeżdżając z garażu. 

Ubezpieczeniami fakultatywnymi, które warto posiadać są AC i NNW. To pierwsze – AC to tzw. autocasco czyli dobrowolne ubezpieczenie komunikacyjne, które gwarantuje pokrycie kosztów szkody, powstałej w wyniku kolizji lub wypadku drogowego, uszkodzenia auta przez osoby trzecie lub nieprzewidziane warunki atmosferyczne, kradzieży pojazdu oraz jego pożaru lub wybuchu. Drugie fakultatywne ubezpieczenie to od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW). Obejmuje ono ochronę życia i zdrowia zarówno kierowcy, jak i pasażerów. Wypłacane jest ono w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu. Ubezpieczenie NNW obejmuje szkody poniesione w wyniku wypadku drogowego oraz w innych sytuacjach komunikacyjnych.

Co grozi za nieważne ubezpieczenie?

Kara za brak ważnego obowiązkowego ubezpieczenia (OC) jest nakładana za chociażby 1 dzień przerwy w ubezpieczeniu. Wysokość kary jest zależna od rodzaju zarejestrowanego pojazdu, liczby dni bez ważnego OC oraz minimalnej płacy brutto, która wynosi 2800 PLN w 2021 roku.

Kara wynosi od 190 PLN do 8400 PLN w zależności od pojazdu i okresu bez ważnego OC. Zawsze w przypadku dłuższych pobytów poza Polską upewnij się, że ubezpieczenie auta jest ważne. Niezależnie od tego, czy luka w historii ubezpieczenia to 3 miesiące, czy 11 miesięcy, kara będzie taka sama. Dla właścicieli samochodów osobowych bez OC to  5600 PLN.

Jak zgodnie z prawem przewozić dzieci?

Dziecko o wzroście mniejszym niż 150 cm musi być obowiązkowo przewożone w foteliku samochodowym. Niewłaściwe przewożenie tj. bez fotelika grozi mandatem w wysokości 150 PLN oraz 6 punktami karnymi. Policja może nałożyć taką grzywnę na kierowców, którzy nie tylko przewożą dzieci bez fotelika, ale także w sytuacji, w której jest on nieprawidłowo przymocowany. Wyjątki kiedy nie trzeba przewozić dziecka w foteliku to:

– gdy waga i wzrost dziecka nie pozwalają dobrać dla niego odpowiedniego fotelika (dotyczy dzieci, które mają więcej niż 135 cm wzrostu).

– gdy dziecko jest przewożone karetką, radiowozem lub taksówką.

– gdy rodzice podróżują z trójką dzieci i dwoje z nich już używa fotelików, natomiast trzeci fotelik nie mieści się. Wówczas pociecha, która skończyła 3 lata, może być przewożona bez fotelika, ale pod warunkiem, że będzie siedziała na środku, przypięta pasami bezpieczeństwa.

– gdy ze względów medycznych lekarz odradza wożenie dziecka w foteliku.

Jak legalnie używać auta na gaz?

Po zamontowaniu instalacji gazowej otrzymasz w warsztacie zestaw dokumentów niezbędnych do zalegalizowania nowego wyposażenia auta. W jego skład wchodzą: świadectwo homologacji sposobu montażu, certyfikat na zbiornik gazowy (paszport butli) oraz rachunek za dokonanie montażu instalacji gazowej. Po odbiorze dokumentów, w ciągu 30 dni, należy udać się do wydziału komunikacji. Na miejscu otrzymasz bezpłatny wpis adnotacji o montażu instalacji gazowej w dowodzie rejestracyjnym, na podstawie którego została ona zalegalizowana. W czasie legalizacji w urzędzie należy okazać: oryginał wyciągu ze świadectwa homologacji sposobu montażu, rachunek z warsztatu, w którym została zamontowana instalacja LPG/CNG, dowód rejestracyjny, karta pojazdu – jeśli została wydana oraz dowód tożsamości. Należy także pamiętać, że przekroczenie terminu wizyty w wydziale komunikacji może skutkować nałożeniem mandatu karnego oraz zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego w czasie kontroli drogowej. Po montażu oraz zalegalizowaniu instalacji LPG/CNG w pojeździe należy pamiętać o corocznym przeglądzie technicznym. Należy pamiętać o zakazie parkowania w parkingach podziemnych.

Bądź w kontakcie z Fundacją Ukraina! 

Obserwujcie nas, aby być na bieżąco ze wszystkimi projektami i wydarzeniami Fundacji Ukraina! 

Facebook:https://www.facebook.com/CUKR.Wroclaw/ i https://www.facebook.com/fundacja.ukraina/.

Instagram: https://www.instagram.com/cukr.wroclaw/.    

YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCS9Afcq5gYybQwMTOvfeGXg. 

Bezpieczna przystań

Wyłączna odpowiedzialność za wyrażone opinie spoczywa na autorze i Komisja Europejska oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania udostępnionych informacji