Ukraińscy nastolatkowie, którzy z powodu wojny znaleźli się w Polsce, mierzą się z wieloma codziennymi wyzwaniami — od adaptacji emocjonalnej i nauki w nowym środowisku po poszukiwanie wsparcia w społeczeństwie, które często wydaje się im obce i trudne do zrozumienia. Aby wsparcie było skuteczne, ważne jest, by nie narzucać gotowych rozwiązań „z góry”, lecz słuchać samych nastolatków, ich rodziców oraz specjalistów, którzy z nimi pracują. Dlatego w tym projekcie stosujemy podejście Human-Centered Design, które umożliwia tworzenie narzędzi wsparcia we współpracy z tymi, dla których są one przeznaczone, czyniąc je maksymalnie dostosowanymi do rzeczywistych potrzeb dzieci i młodzieży.
Cel projektu:
Projekt ma na celu zbudowanie głębokiego i empatycznego zrozumienia potrzeb oraz wyzwań, z jakimi mierzą się ukraińscy nastolatkowie przesiedleni do Polski w wyniku wojny, a także przekształcenie tej wiedzy w praktyczne narzędzia wsparcia dla specjalistów pracujących z dziećmi i młodzieżą. Korzystając z podejścia Human-Centered Design, chcemy nie tylko zbadać doświadczenia dzieci, ich rodziców i ekspertów, lecz także przełożyć uzyskane wnioski na dostosowany program szkoleniowy. Program ten pomoże specjalistom zapewniać nastolatkom nie formalne, lecz naprawdę wrażliwe i adekwatne wsparcie — z uwzględnieniem ich stanu emocjonalnego, kontekstu kulturowego i codziennych wyzwań. Ostatnim etapem projektu będzie seria praktycznych szkoleń w różnych miastach Polski, które umożliwią około 200 specjalistom zdobycie nowej wiedzy i zastosowanie jej w codziennej pracy z młodzieżą.
Główne zadania w projekcie:
- Zbadanie codziennych doświadczeń, stanu emocjonalnego i kluczowych potrzeb ukraińskich nastolatków, ich rodziców i specjalistów.
- Przekształcenie uzyskanych wniosków w dostosowany program szkoleniowy z elementami Human-Centered Design.
- Przeszkolenie około 200 specjalistów w 7 miastach Polski poprzez serię praktycznych warsztatów.
- Zwiększenie kompetencji specjalistów w zakresie zapewniania dzieciom wrażliwego, kulturowo adekwatnego i skutecznego wsparcia.
- Opracowanie rekomendacji dla dalszego rozwoju i skalowania programu.
Aby osiągnąć wyznaczone cele, projekt przewiduje szereg kolejnych kroków, które obejmują zarówno badanie potrzeb nastolatków, jak i tworzenie praktycznych narzędzi wsparcia oraz ich wdrażanie na poziomie pracy ze specjalistami.
Główne działania w ramach projektu obejmują:
Etap badawczy
- Przeprowadzenie grup fokusowych z nastolatkami w dwóch kategoriach wiekowych (10–15 oraz 16–19 lat) w dużych miastach i małych miejscowościach.
- Indywidualne wywiady z rodzicami, opiekunami, pracownikami centrów wsparcia UNICEF „Spilno Hubs”, ośrodków społecznych oraz pracownikami socjalnymi.
- Analiza zebranych danych w celu zidentyfikowania kluczowych potrzeb i możliwości poprawy wsparcia młodzieży.
Opracowanie programu szkoleniowego
- Stworzenie specjalnych materiałów na podstawie badań.
- Uzgodnienie treści z ekspertami UNICEF, lokalnymi partnerami i specjalistami ds. pracy z młodzieżą.
- Przygotowanie trenerów i logistyki (miejsca, uczestnicy, bezpieczeństwo itp.).
Realizacja szkoleń
- 10 szkoleń w 7 różnych lokalizacjach w Polsce.
- Udział około 200 specjalistów (20 osób na sesję).
- Zajęcia prowadzone w języku ukraińskim i polskim, w formie jednodniowych wydarzeń stacjonarnych z ćwiczeniami praktycznymi.
- Zebranie opinii zwrotnych i emocjonalnych wrażeń uczestników.
Etap końcowy
Przygotowanie raportu końcowego z podsumowaniami, wnioskami i rekomendacjami dotyczącymi dalszego rozwoju i skalowania programu.
Oczekiwane rezultaty:
Realizacja projektu przyczyni się do stworzenia bardziej inkluzywnego i wrażliwego środowiska dla ukraińskich dzieci i nastolatków w Polsce. Dzięki przygotowaniu specjalistów wzrośnie jakość wsparcia, jakie otrzymują młodzi ludzie w szkołach, społecznościach i ośrodkach pomocy społecznej, co pomoże im lepiej się integrować, obniżyć poziom stresu i poczuć się bezpieczniej. W szerszej perspektywie projekt wzmocni dialog międzykulturowy, zwiększy solidarność między społecznościami i przyczyni się do bardziej stabilnego rozwoju zarówno społeczności ukraińskiej, jak i polskiego społeczeństwa.
Projekt jest realizowany przy wsparciu UNICEF we współpracy z Fundacją Ukraina oraz innymi organizacjami działającymi na rzecz ukraińskich rodzin w Polsce.
